droga.zut.edu.pl

Strona główna ||  Strona główna o kolejach || E-mail

 

Profil podłużny  

 

  
Copyright © AlBaSo 2004-2025. Wszystkie prawa zastrzeżone
O prawach autorskich
, czyli na jakich zasadach można korzystać z zamieszonych zdjęć, rysunków i tekstów
 

Do ilustracji wykorzystano projekty z przedmiotu "Projektowanie dróg kolejowych" studentów DUL:

Mirosławy Rzemieniewskiej i Roberta Andruszko (z 2002/2003),

  Piotra Drobnego i Grzegorza Grucy (z 2006/2007).

 

Data ostatniej aktualizacji strony internetowej 1 kwietnia 2019 r.

 

Tabelkę do projektu umieszcza się w prawym dolnym rogu. Tabelka zawsze po złożeniu rysunku jest na jego stronie frontowej. Legendę do profilu podaje się po prawej stronie rysunku na jego frontowej stronie nad tabelką. W legendzie podaje się zastosowane oznaczenia i symbole. Jeśli w oznaczeniach stosuje się kolory, to w legendzie wpis jest także kolorowy.

 

Profile kolejowe mają format A4 i składane są w tzw. harmonijkę. Ważne jest więc wyznaczenie podziału skali pionowej i odpowiednie przesunięcie części profilu na gotowym do wydruku rysunku. Przesunięta skala pionowa musi mieć swój opis, a w miejscu przesunięcia musi być podany nowy poziom porównawczy.

 

 

Profil podłużny wykonuje się w różnych skalach. W liczniku podaje się skalę poziomą, a w mianowniku skalę pionową. W projekcie koncepcyjnym linii kolejowej stosowana jest skala — 1:25000/1000).

 

Zaleca się wykonanie rysunku profilu podłużnego w programie AutoCAD.

Przykład złożenia w harmonikę rysunku profilu podłużnego w przypadku oddania rysunków luźno wkładanych do teczek. Ta forma jest zalecana w projekcie z "Podstaw dróg kolejowych".

Przykład złożenia rysunku z profilem podłużnym w harmonikę w przypadku oddania rysunków wpiętych do segregatora. Nie zalecana forma w projekcie koncepcyjnym linii kolejowej.

Stan początkowy wyjściowy. Wiersze: rzędne krawędzi torowiska, rzędne terenu i odległości mogą mieć wysokość 1,5 lub 2 cm. Wygodniej jest wtedy opisać gęsto występujące wartości.

Uwaga! Kolejność opisu na kolejowym profilu podłużnym jest inna (pochylenia, rzędne krawędzi torowiska, rzędne terenu, odległości, proste i łuki) niż na profilu podłużnym w projekcie drogi kołowej.

 

Uwaga ! Na profilu kolejowym podaje się poszczególne odległości między kolejnymi pikietami.

Kilka pomocnych rad do wykonania profilu podłużnego w AutoCAD-zie:

Rzędne punktów początku i końca odcinka, punktów pośrednich charakterystycznych, cieków wodnych i dróg należy interpolować. Przy punkcie B na profilu podłużnym zawsze podaje się także jego pikietę.

 

Pomocne więc przy interpolacji danych okażą się proste wzory matematyczne.

Pierwszy etap projektu Piotra Drobnego, studenta IV roku DUL 2006/2007

Fragment z projektu Piotra Drobnego, studenta IV roku DUL 2006/2007

Na pierwsze zajęcia projektowe z profilu podłużnego linii kolejowej należy przygotować rysunek profilu podłużnego z zaznaczonymi rzędnymi: terenu, cieków wodnych, linii energetycznych i telefonicznych oraz istniejących dróg kołowych.

W profilu podłużnym stosuje się zasady rysunku technicznego. Wszystkie wielkości odległości i rzędnych terenu podane są poziomo lub pionowo (sposób zalecany). Rysunek profilu podłużnego czyta się od dołu rysunku lub z prawej jego strony.

Skala na osi poziomej 1:25000, a na osi pionowej 1:1000.

 

Wszystkie opisy odległości pisze się tą samą wielkością czcionki.

Wszystkie rzędne podaje się z dokładnością do centymetra, czyli na profilu podłużnym zawsze rzędna ma wpisane dwa miejsca po przecinku.

 

Kreski pionowe powinny być zawsze tylko w wierszu odległości, przy rzędnych nie ma potrzeby stosowania kresek pionowych. W systemie ręcznego kreślenia profilu podłużnego nie zaleca się stosowania tych kresek. Jednak ich stosowanie w przypadku robienia rysunku w programie AutoCaD znacznie ułatwia wpisy rzędnych. Ich stosowanie zależy więc od cech indywidualnych studenta.

Wszystkie opisy rzędnych pisze się tą samą wielkością czcionki.

 

Proszę zwrócić uwagę na wpis odległości ostatniego odcinka. Podany on jest z odpowiednią dokładnością, gdyż podaje odległość do końcowego punktu B od ostatniej warstwicy lub przecięcia.

Pikiety przecinanych dróg, cieków wodnych i linii energetycznych lub telefonicznych pisze się nad prostą opisu, podając np. +750, co oznacza, że po pełnym poprzedzającym kilometrze w odległości 750 m następuje dane przecięcie z linią kolejową.

Pikiety podaje się z odpowiednią dokładnością. Przy ręcznie wykonywanych rysunkach obowiązuje dokładność odczytu ze skalówki.

Uwaga! Tylko w przypadku kreślenia planu sytuacyjnego także w programie AutoCAD na rysunku profilu podłużnego wykonywanym w AutoCAD-zie dokładność może być większa.

Opis łuku z projektu Piotra Drobnego, studenta IV roku DUL 2006/2007

Na profilu podłużnym zaznacza się odpowiednio łuki poziome. Podając w ich środku wartości: kąta zwrotu, promienia łuku kołowego, długość stycznej i długość łuku.

 

Na rysunku profilu podłużnego w wierszu opisującym proste i łuki, łuk lewy kreśli się pod prostą symbolizującą oś międzytorza, a łuk prawy nad prostą symbolizującą oś międzytorza.

 

Na początku i na końcu łuku kołowego podaje się jego pikietę. Wartość pikiet podaje się w metrach z dokładnością do centymetra. Podana wartość odnosi się do długości odcinka ponad poprzedzający kilometr. Wpis np. Pł + 274,48 oznacza, że początek łuku kołowego znajduje się w odległości 274,48 m od poprzedzającego go najbliższego kilometra. W danym przypadku na kolorowym rysunku Piotra Drobnego będzie to kilometr 6-ty. Czyli pikieta początku łuku kołowego wynosi w zapisie kolejowym 6,2 +74,48.

Proszę zwrócić uwagę na wpis odległości uwzględniający punkty charakterystyczne, tj. początek i koniec w tym przypadku łuku poziomego. Te odcinki powinny być podane z większą dokładnością.

Projektowanie niwelety.

Na profilu podłużnym linii kolejowej poszczególne długości pochylenia równe są długości pociągu. Niektóre odcinki pochyleń z reguły mogą mieć długość z dokładnością podaną do centymetra. Takim odcinkiem na pewno może być ostatni projektowany w danym wariancie.

Gdy suma lub różnica dwóch sąsiednich pochyleń jest większa od odpowiednich na danej kategorii wielkości, to stosuje się wstawki łagodzące równe 1/3 długości pociągu.

Kolejowy opis charakterystycznych danych o załomach niwelety zawsze podaje się następująco: nad pionową linią załomu podaje się odległość w metrach od kilometra poprzedzającego. A pod linią załomu podaje się odległość w metrach do następnego kilometra (patrz dolny rysunek).

Nad ukośną linią symbolizującą pochylenie pisze się wartość pochylenia w promilach. Nie pisze się jednak jednostki ‰. Pod linią pisze się długość danego pochylenia. Nie pisze się jednak jednostki m.

  Uwaga w trakcie projektowania niwelety rzędnych krawędzi torowiska wskazany jest wstępny wybór dróg, do których będzie dowiązana linia kolejowa. Na długości projektowanego odcinka AB (ok. 10-11km) może być przewidziane dowiązanie maksymalnie trzech dróg kołowych. Wskazaniem do wyboru dróg może być klasa drogi i jej powiązania z innymi drogami, a także dogodne położenie drogi względem linii kolejowej w profilu podłużnym.

Najwłaściwsza niweleta linii kolejowej powinna się charakteryzować płynnością, tj. wszystkie różnice i sumy sąsiednich pochyleń powinny być równe lub mniejsze niż 2,5 ‰.

łuki pionowe w profilu podłużnym linii kolejowej projektuje się, gdy suma lub różnica sąsiednich pochyleń podłużnych jest równa lub większa niż 2,5 ‰.

Na liniach pierwszorzędnych często wykorzystuje się dodatkowo zasadę, że jeśli suma lub różnica sąsiednich pochyleń równa jest 2,5 ‰, to nie projektuje się łuku pionowego, gdy długość strzałki jest równa 8 mm.

Na liniach drugorzędnych bardzo często przy projektowaniu niwelety wykorzystuje się dodatkowo zasadę, że nie projektuje się łuku pionowego, gdy długość strzałki jest mniejsza lub równa 8 mm.

Uwaga! W tych przypadkach suma lub różnica ma większe wartości niż 2,5 ‰, a mimo to nie stosuje się łuków pionowych.

Zaokrąglenie załomu profilu podłużnego powinno być uwzględnione w niwelecie podtorza w celu zapewnienia jednolitej grubości podsypki.

Zgodnie więc z tą zasadą przy obliczaniu rzędnych krawędzi torowiska wylicza się potrzebne wartości.

łuki pionowe oznacza się na profilach podłużnych z podaniem podstawowych danych, tj. wielkości promienia łuku, długości stycznej łuku pionowego i strzałki.

łuki pionowe zaznacza się na profilu koncepcyjnym linii kolejowej rysując symbol łuku na górze prostej poprowadzonej w miejscu załomu profilu podłużnego.

Odpowiednio rysuje się półkole, tzn. przy łuku wypukłym rysuje się półkole otwarte do dołu, a przy łuku wklęsłym rysuje się półkole otwarte do góry.

Na dole prostej poprowadzonej wzdłuż załomu i wierzchołka łuku pionowego podaje się obowiązkowo pikietę wierzchołka łuku, jego rzędną z dokładnością do centymetra i strzałkę z dokładnością do mm. w przypadku łuku pionowego wklęsłego wartość strzałki się dodaje, a przy łuku pionowym wypukłym wartość strzałki się odejmuje.

Przy projektowaniu linii kolejowych należy unikać projektowania załomów profilu podłużnego na długości łuków kołowych. Jeśli zachodzi taka konieczność, to najlepiej jest zaprojektować załom łuku pionowego pośrodku łuku poziomego.

Należy jednak pamiętać, że łuki zaokrąglające załomy profilu podłużnego nie mogą zachodzić na rampy przechyłkowe, a ich końce powinny być oddalone co najmniej o 6 m od początku rampy przechyłkowej.

Jeśli załom profilu podłużnego znajduje się w pobliżu łuku poziomego, ale na odcinku prostym w planie, to należy określić najbliższe możliwe położenie załomu profilu podłużnego od krzywizny poziomej i zaprojektować położenie załomu ściśle z wymaganiami sformułowanymi w przepisach kolejowych. łuki pionowe nie mogą zachodzić na rampy przechyłkowe, a ich końce powinny być oddalone co najmniej o 6 m od początku rampy przechyłkowej.
Niweleta linii kolejowej powinna być oznaczona linią grubszą w kolorze czerwonym niezależnie od wariantu.

Wszystkie pionowe linie wykreślone w załomach profilu podłużnego oznacza się też kolorem czerwonym i odpowiednią grubością.

 

Sprawdzenie poprawności zaprojektowania niwelety rzędnych krawędzi torowiska i stosowania zasad projektowych.

 

Taki stan rysunku profilu podłużnego należy przynieść na sprawdzenie poprawności projektowania niwelety kolejowej.

Wyliczenie kolejnych rzędnych krawędzi torowiska. Rzędne mają być podane z dokładnością do centymetra, tj. konieczny jest wpis dwóch miejsc po przecinku.

Po wyliczeniu rzędnych krawędzi torowiska należy wyliczyć wysokości nasypów i głębokości wykopów. Wszystkie wartości powinny być wyliczone z dokładnością do centymetra i wpisane odpowiednio na profilu. Głębokości wykopów wpisuje się nad linią terenu, a wysokości nasypów pod linią terenu.

 

Rzędne wyliczane powinny być w systemie ciągłym (patrz lewy rysunek). Tzn. odległości po długości są liczone sumująco względem początku pochylenia. Poszczególne wartości rzędnych przy wzniesieniu dodaje się do rzędnej punktu początkowego danego pochylenia, (a w przypadku spadku odejmuje od rzędnej punktu początkowego danego pochylenia).

Sposób przedstawiony na prawym rysunku obarczony jest dużym błędem. Taki sposób obliczeń jest   

Rzędne terenu i krawędzi torowiska powinny być podane w każdym (przykład):

miejscu przecięcia się z daną warstwicą,

kilometrze projektowanej linii kolejowej,

przecięciu się z ciekiem wodnym, rowem, strumieniem lub rzeką, (w tym przypadku podaje się rzędną terenu, rzędna poziomu

     wody znajduje się poniżej rzędnej terenu, co symbolicznie zaznacza się na linii terenu),

przecięciu się z: drogą kołową, linią kolejową, linią tramwajową, linią energetyczną lub telefoniczną.

 

 

Po zaprojektowaniu niwelety i określeniu wszystkich wartości pochyleń podłużnych należy podać również rzędne terenu i krawędzi torowiska w każdym:

załomie niwelety,

punktach charakterystycznych, tj. na początku i końcu łuków poziomych oraz pionowych.

Odpowiednio do uzupełnianych wpisów, należy uzupełnić wpisy odległości, pamiętając że musi być podana zawsze wartość odległości przed pełnym kilometrem.

 

Wybór dróg, do których będzie dowiązana linia kolejowa. Drogi kołowe dowiązane do poziomu główki szyn oznacza się rysując chorągiewkę.

Drogi kołowe przeznaczone do zamknięcia oznacza się na profilu podłużnym czerwonym krzyżem na prostej opisującej daną drogę. Wszystkie krzyże powinny być na tej samej wysokości rysunku.

Dodatkowo w projekcie linii kolejowych na czerwono grubszą linią wykreśla się opis danej drogi.

Przy projektowanym wiadukcie drogowym lub kolejowym rysuje się odpowiedni symbol.

Graficzne oznaczenie mostu i wiaduktu jest jednakowe.

W miejscu przecięcia się z ciekiem wodnym w zależności od proponowanego rozwiązania rysuje się graficzne oznaczenie mostu lub przepustu.

W miejscu projektowanego mostu podaje się co to jest za ciek i pisze się jego pikietę.

 

Legenda przy kreśleniu ręcznym

Legenda przy kreśleniu w AutoCad-zie

Etap końcowy. Ostateczne wykończenie rysunku.

Oznaczenie kolorami wykopów i nasypów. Uzupełnienie wpisów w legendzie i na rysunku.